Płatności zbliżeniowe to technologia, która zrewolucjonizowała sposób dokonywania transakcji bezgotówkowych. Dzięki niej płacenie za zakupy czy usługi stało się szybsze, wygodniejsze i jeszcze bardziej bezpieczne. Możemy to zrobić przy użyciu karty płatniczej, smartfona lub inteligentnego zegarka. Jak dokładnie działa ta metoda i jakie korzyści przynosi zarówno konsumentom, jak i sprzedawcom?
Płatności zbliżeniowe są prostą i wygodną metodą dokonywania transakcji. Do jej przeprowadzenia potrzebna jest karta zbliżeniowa lub odpowiednio skonfigurowane urządzenie, które w chwili finalizowania zakupu przykładamy do terminala płatniczego. Dane z instrumentu płatniczego zostają odczytane, a ten cały czas pozostaje w naszych rękach.
Z technicznego punktu widzenia płatności zbliżeniowe są oparte na indukcji elektromagnetycznej. Karta zbliżeniowa, inaczej bezstykowa – jest wyposażona w mikroprocesor (chip) i miniaturową antenkę, która podczas płatności z użyciem terminala płatniczego, umożliwia przesłanie do niego sygnału zawierającego niezbędne informacje do dokonania zakupu. Dzięki temu procesowi transakcje na niewielkie kwoty są błyskawiczne i w większości przypadków nie wymagają wprowadzania przez nas kodu PIN lub dodatkowych form autoryzacji.
Istnieje kilka różnych sposobów, które umożliwiają dokonywanie płatności zbliżeniowych:
Płatności zbliżeniowe kartą stały się powszechnym rozwiązaniem i obecnie, według danych udostępnionych w IV kwartale 2022 roku przez Narodowy Bank Polski, udział kart zbliżeniowych w krajowym rynku kart płatniczych stanowi 93,5%. Popularnymi wariantami są VISA PayWave i MasterCard PayPass.
Aby transakcja została przeprowadzona, wystarczy przyłożyć kartę do czytnika umieszczonego w terminalu płatniczym. Odczytanie naszych danych niezbędnych do sfinalizowania płatności jest możliwe dzięki indukcji elektromagnetycznej, za pomocą umieszczonego w karcie miniaturowego układu scalonego i wbudowanej antenie radiowej. W Polsce tym sposobem można płacić bez konieczności podawania kodu PIN za zakupy do kwoty 100 złotych – płatności o większej wartości będą możliwe dopiero po autoryzowaniu przez nas transakcji.
Płatności zbliżeniowe telefonem stają się coraz popularniejszym wyborem wśród posiadaczy kart płatniczych. Wystarczy, że nasz smartfon posiada antenę NFC (Near-Field Communication). Dzięki tej technologii oraz aplikacji bankowej możemy zamienić swój telefon w mobilny portfel, co jest atrakcyjnym rozwiązaniem w świecie, w którym urządzenie to jest zawsze na wyciągnięcie ręki. Co więcej, banki oraz platformy płatnicze wciąż ulepszają swoje aplikacje. Ich łatwa obsługa pozwala nam w prosty sposób zarządzać swoimi kartami, sprawdzać historię transakcji oraz korzystać z naszej listy zapisanych kontaktów.
Warto wiedzieć, że płatności zbliżeniowe telefonem dzięki możliwości szybkiego potwierdzania biometrycznego (np. odciskiem palca lub skanując twarz) nie wymagają od nas podawania kodu PIN na terminalu, nawet jeśli transakcja przekracza kwotę 100 złotych. Dodatkowo transfer danych pomiędzy smartfonem a terminalem płatniczym jest możliwy nawet wtedy, gdy telefon nie ma dostępu do Internetu.
Płatności zbliżeniowe podbiły świat bezgotówkowych form płatności. Z tego powodu – oprócz kart bezstykowych i smartfonów z anteną NFC – wciąż powstają innowacyjne rozwiązania, które zapewnią nam jeszcze większą łatwość przeprowadzenia takich transakcji. Jednym z nich są naklejki zbliżeniowe, które można umieścić na dowolnym przedmiocie. Może być to portfel, brelok lub telefon komórkowy nieobsługujący domyślnie płatności bezstykowych.
Na rynku dostępne są także różnego rodzaju urządzenia „noszone” (ang. wearables). Są to zaawansowane technologie elektroniczne typu smartwatch, specjalne breloczki lub opaski zbliżeniowe, które umożliwią nam zapłacenie za zakupy bez konieczności noszenia ze sobą tradycyjnej karty płatniczej. Te coraz bardziej popularne gadżety zbliżeniowe zapewniają wygodę i praktyczność w codziennych płatnościach oraz są rezultatem rosnącego trendu względem możliwości, które otwiera przed nami rozwijająca się technologia NFC.
Płatności zbliżeniowe każdego roku cieszą się rosnącą popularnością. Ich bezpieczeństwo jest wynikiem nieustannego rozwoju tej technologii oraz szeregu regulacji, które mają za zadanie chronić nas i nasze dane wrażliwe podczas transakcji. Oprócz przepisów sprawiających, że płatności powyżej kwoty 100 złotych muszą być uwierzytelniane kodem PIN, określają one również dokładną liczbę operacji bezstykowych możliwych do dokonania bez autoryzowania ich. Odczytanie naszych informacji poufnych przez osoby niepowołane uniemożliwia standard bezpieczeństwa EMV – dzięki któremu wykorzystywane są technologie szyfrowania danych lub jednorazowe klucze.
Nowoczesne rozwiązania w postaci smartfonów i wcześniej wspomnianych wearables gwarantują weryfikowanie tożsamości użytkownika karty płatniczej za pomocą biometrii, czyli odczytania naszych linii papilarnych lub skanu twarzy. Co więcej, w przypadku zgubienia urządzenia często nie musimy blokować karty płatniczej – wystarczy zastrzec jej token, czyli przypisany do naszego elektronicznego narzędzia losowy ciąg cyfr, uniemożliwiający odczytanie faktycznych danych karty.
Warto także podkreślić, że płatności zbliżeniowe są bardziej higieniczne niż tradycyjne płatności kartą, ponieważ rzadziej wymagają ręcznego wpisywania kodu PIN i dotykania terminalu. Sprawia to również, że użytkownik ma większą kontrolę nad swoją kartą i zmniejsza to ryzyko podejrzenia z jej awersu naszych danych.
Jeśli nie działają płatności zbliżeniowe, można podjąć kilka kroków w celu rozwiązania tego problemu i zidentyfikowania przyczyny, z powodu której ta metoda transakcji została zablokowana.
Poniżej przedstawiamy instrukcję jak odblokować płatności zbliżeniowe:
1. Sprawdź stan konta bankowego – płatności zbliżeniowe bez środków na koncie zostaną odrzucone przez system. Dlatego warto regularne monitorować ich ilość lub posiadać w portfelu gotówkę w chwili, gdy nasza transakcja kartą staje się niemożliwa.
2. Sprawdź ustawienia karty – upewnij się, że funkcja zbliżeniowa jest aktywna. Jeśli masz nową kartę, pierwsza transakcja będzie wymagała użycia chipa i wprowadzenia kodu PIN. W sytuacji, gdy kartę posiadamy od dłuższego czasu – należy upewnić się, czy nie jest uszkodzona mechanicznie lub nie wygasła jej ważność.
3. Sprawdź ustawienia aplikacji – jeśli korzystasz z płatności zbliżeniowych za pomocą aplikacji na smartfonie, sprawdź jej ustawienia. Upewnij się, że funkcja płatności zbliżeniowych jest włączona oraz nie przekroczyłeś ustawionego dziennego limitu kwot transakcji.
4. Zadbaj o poprawny odczyt karty – zwróć uwagę, czy poprawnie przykładasz do terminala płatniczego kartę i czy nic nie blokuje sygnału (np. druga karta w portfelu).
5. Zaktualizuj oprogramowanie – upewnij się, że oprogramowanie systemu operacyjnego na smartfonie i wersja aplikacji są aktualne. Czasami aktualizacje mogą wprowadzić poprawki i płatność zbliżeniowa będzie ponownie możliwa.
6. Skontaktuj się z bankiem lub pomocą techniczną – jeśli żadne z powyższych rozwiązań nie pomaga i płatności bezstykowe nie działają, skontaktuj się z pracownikiem banku, który pomoże zidentyfikować problem i odpowie na pytanie, jak odblokować płatności zbliżeniowe.
Pamiętaj, że sposób jak odblokować płatności zbliżeniowe może różnić się w zależności od konkretnej sytuacji i używanych urządzeń lub aplikacji. Ważne, by zachować cierpliwość i skorzystać z pomocy ekspertów, jeśli problem nie zostanie rozwiązany przy pomocy powyższych prostych kroków.